تکنولوژی و نوآوری:
تکنولوژی و نوآوری به عنوان مهمترین منابعی هستند که به علت ماهیت در حال تغییر محیط سازمانها و از بین رفتن شرایط پایدار گذشته و همچنین با توجه به تحولات عرصه اقتصاد، تجارت و رقابت از اهمیت دو چندان برخوردار شدهاند. در محیط بازار رقابتی امروز، سازمانها به طور فزایندهای با چالشهای بهبود محصولات و خدمات خود مواجه شدهاند تا بتوانند محصولات و خدمات جدید خود را سریعتر از رقبا به بازار معرفی کنند. با روند جهانی شدن اقتصاد، شرکتها باید با عصر جدید رقابت شدید و پیچیده مواجه شوند. در یک محیط پویا، بنگاهها باید بهطور مداوم انطباق، توسعه و نوآوری داشته باشند و ناتوانی در ایجاد نوآوری، در نهایت میتواند باعث رکود کسب وکار شود و یا شرکتها از کسب وکار خارج شوند. با توجه به کوتاه شدن چرخهي عمر محصولات سازمانهای تکنولوژی محور، نوآوري و توسعه محصولات جدید و نوآورانه نقش خون را براي ادامه موفق حیات در این نوع سازمانها ایفا مینماید و برای تحقق این مهم واحدهای تحقیق و توسعه نقش بسزایی دارند و بایستی در راستای هدفمندسازی سبد پروژه ها و نیز قابلیت سازی این واحدها، اقدامات اساسی بعمل آورد.
تعریف تحقیق و توسعه
واژه تحقیق از نظر لغوی به معنای بررسی، مطالعه و به حقیقت امری رسیدگی کردن است. تحقیق در اصطلاح به علم و فن یا حرفهای اطلاق میشود که در اثر کاربرد آن مجهولاتی از مسایل علمی، اقتصادی یا اجتماعی روشن و نمایان گردد تا حدی که بسیاری از نتایج حاصل در رفاه و آسایش و بالا بردن سطح زندگی مردم موثر افتاده و جامعه بشری از چنین کوششی به نفع خویش بهره ببرد. تحقیق علمي مشکل گشایی و پیگیری یک روش گام به گام، منطقی، منظم و دقیق برای شناسایی مشکلات، گردآوری دادهها، تجزیه و تحلیل دادهها و استنتاجهاي معتبر از آنهاست.
توسعه به مفهوم تحول کیفی، گذار از دورهای به دورة دیگر است که لازمه آن ایجاد تغییر همه جانبه در ابعاد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی است. توسعه، فرآيندی در هم تنیده و دارای ابعاد گوناگون است و به معنای فراهم شدن زمینههای لازم برای پیدایی ظرفیتها و قابلیتهای عناصر مختلف در اجتماع ومیدان یافتن آنها برای دستیابی به پیشرفت و افزایش توانائیهای کمي و کیفی در بطن جامعه است.
تحقیق و توسعه اصطلاح عامي است که فعالیتهای گستردهای را از تکوین تکنولوژی جدید، ابداع، اختراع، بهبود کمي و کیفی محصولات و خدمات تا کاربردهای صنعتی، اقتصادی و اجتماعی آنها را به منظور تامین نیازهای روز افزون جوامع بشری در بر میگیرد.
بطور کلی منظور از تحقیق و توسعه، کلیه فعالیتهایی است که بر نوآوری، توسعه محصول، بهبود عملیات، فرمولبندی نظریههای جدید و فراهم آوردن درک بهتری از علوم پایه و مکانیزم بنیادی فرآيندهاي انسانی و طبیعی که مبتنی بر علم و تکنولوژی هستند، تمرکز یافتهاند.
نقش تحقیق و توسعه در توسعه تکنولوژی
توسعه تکنولوژی، فرآيند کلی تقویت، ایجاد تکنولوژی و نیز ارتقاء سطح تکنولوژی میباشد. در مقام مقایسه با انتقال تکنولوژی که عمدتا به دنبال افزایش کمي ظرفیتهای تولید است، مقوله توسعه تکنولوژی، افزایش کیفیت و توان خلق، بهبود و ارتقاء تکنولوژی را به دنبال میکند. توسعه تکنولوژی را ایجاد سیستمهای جدید و بهبود عملکرد سیستمهای تکنولوژی موجود در بنگاهها تلقی میکنند که به بسط قابلیتهای تکنولوژیکی در سطوح بخشی یا ملی میانجامد. به عبارتی دیگر، توسعه تکنولوژی ملی، برآیند توسعه تکنولوژی در سطح بنگاههای یک کشور است.
افزايش رقابت و انگيزه بقاء بسياري از سازمانها را برآن داشته كه فعاليتهاي خود را بر توليدات اساسي و شایستگیهای محوري متمركز كنند كه اين امر مستلزم سرمايهگذاري در تحقيقات و ايجاد نوآوريهاي تكنولوژيك ميباشد. انجام تحقيقات در سازمانها با هدف حمايت از نوآوري صورت ميگيرد و فعاليتهاي تحقیق و توسعه بايد فرصتهاي كسبوكار جديدي خلق كرده و يا كسب وكار فعلي سازمان را متحول نمايد. همچنين شدت يافتن رقابت موجب افزايش حمايت كشورها و ســـازمانها از فعاليتهاي تحقیق و توسعه شده است. پيچيدگيهاي تحقيقات مبتني بر دانش، تكنولوژي و نوآوري و نيز پويايي كسبوكار و بازار، سازمانها را مجبور كرده تا در حجم، مقياس، موقعيت مكاني و جهتگيري فعاليتهايشان تجديدنظر كنند.
پيشرفت سريع تکنولوژی و تحولات بيسابقه در توسعه ارتباطات بينالمللي در جريان جهاني شدن، موجب شده است كه رويارويي جوامع بشري به طريقي، از شكل برخوردهاي نظامي به رقابتهاي تكنولوژيک تبديل شود. در قرن حاضر يكي از شاخصهاي توسعهيافتگي، دارا بودن واحدهاي تحقيق و توسعه بوده و اين عامل باعث جداسازي كشورهاي غني از كشورهاي فقير شده است. رشد تحقيقات توسعهاي در هر كشور با ايجاد فضاي ملي تحقيق و توسعه و افزايش شاخصهاي سرمايهگذاري، نيروي انساني، اطلاعات و اطلاعرساني در تحقيق و توسعه امكانپذير خواهد بود. امروزه تحقیق و توسعه تاثير مستقيمي بر نوآوري، بهرهوري، كيفيت، سطح استاندارد زندگي، سهم بازار و نيز ديگر عواملي كه در افزايش توان رقابتي سازمانها موثر هستند، دارد. با ظهور پديده جهاني شدن روشهاي كسب تكنولوژي نيز تغيير كرده و روشهاي جديدي خلق گرديده كه به كشورها و سازمانها امكان دستيابي به تحقيقات در سطوح مختلف را ميدهد.
- چشمانداز استراتژيك تكنولوژي شركت توسعه آهن و فولا گل کهر
شركت توسعه آهن و فولاد در راستای چشم انداز استراتژیک تکنولوژی، علاوه بر اينكه نظام مديريت استراتژيک را مستقر نموده است، در حال استقرار نظام مديريت دانش ميباشد. همچنین در راستای تحقق هوشمندی تکنولوژی، استقرار نظام مدیریت تحقیق و توسعه را در دستورکار خود قرار داده است. مولفه های مدیریتی مهم در ارتباط با مدیریت هوشمندی تکنولوژی، در شکل زیر آمده است.
· ترسیم درخت تکنولوژی
درخت تکنولوژی به عنوان یک ابزار بصري سازي یک روش مناسب براي ایجاد ساختار منسجم و دسته بندي گسترهي زیادي از اطلاعات است. این درخت به تصمیم گیری استراتژیک مدیران کمک شایانی میکند.
برخی از مزایاي به کارگیري درخت تکنولوژی به شرح زیر است:
- ایجاد یک ساختار مشترك براي رویارویی با تکنولوژی ها.
- کمک به مدیران ارشد با تخصص هاي متفاوت در حوزه ي درك راهبردي از تکنولوژی.
- کمک به مدیریت اثربخش تکنولوژی در سازمان ها.
- سرعت بخشیدن به فرایند آشنایی افراد غیر کارشناس با ادبیات تکنولوژی.
- ایجاد یک قالب استاندارد براي بررسی و تشریح حوزه هاي گوناگون تکنولوژی.
- امکان دستیابی آسان به کلیات تکنولوژی بدون نیاز به دقیق شدن در جزئیات آن.
درخت تکنولوژی داده، اطلاعات و دانش را به صورتی قابل درك براي سامانه دیداري انسان تبدیل می کند و نقش موثري در تسریع ادراك و تفسیر اطلاعات در مخاطبان دارد.
برخی از کاربردهاي درخت تکنولوژی به شرح زیر می باشد:
- سازماندهی و دسته بندي تکنولوژیها.
- ایجاد ساختار مناسب و جامع در مطالعات تکنولوژی.
- استفاده در فرایند آینده نگاري.
- شناخت زیرمجموعه هاي کلیدي حوزه ي تکنولوژی مورد نظر، به منظور تدوین راهبرد و یا تخصیص منابع در بنگاه.
- ترسیم نقشه راه.
- اهداف استراتژیک تحقیق و توسعه:
- کاهش قیمت تمام شده
- افزایش تولید زیر سقفی
- مدیریت کارامد دارایی های فیزیکی
- افزایش ظرفیت تولید
- توسعه سبد محصول
- استفاده بهینه از ضایعات در راستای اقتصاد چرخشی
- آینده پژوهشی و تحلیل تکنولوژی ها روز صنعت فولاد